"Kooksfabrieken sluiten betekent sluiting Tata Steel"

Sluiting van de kooksfabrieken voordat het 'plan groen staal' van het FNV is uitgevoerd leidt onvermijdelijk tot de sluiting van Tata Steel in IJmuiden en tot een sociaal drama in de regio. Gelijk of erger aan de ellende die ontstond na de sluiting van de mijnen in Limburg. Waar de gevolgen nog steeds zichtbaar en voelbaar zijn 50 jaar na de sluiting.

Er is niemand die ontkent dat de milieubelasting in de regio zal afnemen als de kooksfabrieken zijn gesloten. Daarom is het zaak dat, zolang de kooksfabrieken nog open moeten blijven, er alles op alles wordt gezet om het proces en de installaties te blijven verbeteren.

Maar als de kooksfabrieken vroegtijdig gesloten worden, voordat het plan groen staal is uitgevoerd, dan heeft dat een grote negatieve impact op de winstgevendheid en de bedrijfsvoering. Winst die noodzakelijk is om de vergroening te kunnen financieren. Daar komt nog eens bij dat de sluiting van de kooksfabrieken leidt tot een fors energietekort binnen het bedrijf. De kooksfabrieken produceren namelijk, naast kooks, ook kooksgas wat ingezet wordt in de warmbandwalserij en het opwekken van elektriciteit. Als het kooksgas niet meer voorradig is door sluiting van de kooksfabrieken zal Tata aardgas moeten gaan inzetten. Waar kooksgas min of meer gratis is kan je je voorstellen, en zeker met de huidige prijs van aardgas, wat het betekent als nu het kooksgas wegvalt en er overgestapt moet worden op aardgas.

De conclusie is dat als de kooksfabrieken nu vroegtijdig gesloten moeten gaan worden het bedrijf niet meer economisch rendabel is en dat de noodzakelijke vergroening van het bedrijf niet kan plaatsvinden. Sluiten van Tata Steel IJmuiden wordt dan de enige optie met alle negatieve maatschappelijke consequenties die daaraan vastzitten.

Gevolgen
Er zijn mensen en enkele organisaties die er niet rouwig om zullen zijn als Tata Steel moet sluiten. Maar wat zijn de gevolgen van sluiting nu werkelijk? De economische aanjager van de IJmond regio en Noord-Holland is Tata Steel. Als Tata Steel wegvalt betekent dat niet alleen dat ca 10.000 Tata medewerkers hun baan verliezen, maar ook mensen die werken bij de bedrijven die direct of indirect diensten leveren aan Tata zullen werkloos worden. De schattingen lopen uiteen van 20 tot 30 duizend gezinnen die getroffen gaan worden en waarbinnen mensen zonder werk komen te zitten. De bedrijven die nu voor Tata Steel werken zullen massaal de markt op moeten gaan om te overleven en dat betekent dat veel ondernemers met toenemende concurrentie te maken gaan krijgen met als gevolg minder winst, lagere lonen en faillissementen. Vergeet daarnaast ook niet dat de inkomens van veel mensen fors minder zullen worden dus ook de detailhandel, bakkers, slagerijen, kleine bouw, zelfstandigen enz. zullen het gaan merken. Al met al een scenario waar we met z’n allen bij weg moeten willen blijven.

Roadmap Plus programma
Hoe kunnen we voorkomen dat een hierboven geschetst scenario werkelijkheid wordt?
Het antwoord is nog steeds: Het zo spoedig mogelijk uitvoeren van het 'plan groen staal' van de FNV. Het plan dat er juist voor zorgt dat de meest milieubelastende fabrieken zo snel mogelijk dicht gaan en dat Tata IJmuiden CO2 neutraal wordt. Tot het zo ver is moet ervoor gezorgd worden dat de milieuperformance van de fabrieken en installaties op orde is en waar mogelijk nog verbeterd wordt. Tata heeft daarvoor het Roadmap Plus programma opgezet. In de afgelopen 2 jaar is de stofoverlast fors is verminderd, geuroverlast is teruggedrongen, de uitstoot van PAK stoffen met 50% is verminderd en de looduitstoot is al met 95% teruggebracht. Er zijn nog maatregelen in uitvoering die de lood-uitstoot in 2023 gaan terugbrengen naar zelfs 98,5%. En bij de pelletfabriek wordt nu een nieuwe installatie gebouwd waarmee de stikstofuitstoot in 2025 met 30% zal zijn teruggebracht en er nog meer stof uit de lucht wordt gefilterd. Laat Tata dit Roadmap Plus programma zo spoedig mogelijk uitvoeren en daarmee de milieuperformance van het bedrijf een stuk verbeteren.

Volksgezondheid
Als iedereen nu zijn hoofd koel houdt en geen gekke dingen doet - zoals het nu even snel sluiten van de kooksfabrieken - dan zal de welvaart en het huidige goede sociale economische klimaat in de IJmond en Noord-Holland behouden blijven.
Zo niet, dan zullen de negatieve gevolgen voor het sociale economische klimaat én de negatieve gevolgen voor ook de volksgezondheid in de IJmond regio en Noord-Holland vele malen groter zijn. Kijk naar de gevolgen van de sluiting van de Limburgse mijnen vanaf 1965. Naast dat velen hun baan verloren en de regio economisch gezien zware klappenkreeg holde ‘hand in hand’ ook het welbevinden en de volksgezondheid achteruit in deze regio. Dit moeten we niet willen. Je zou zeggen: Een ezel stoot zich niet twee keer aan dezelfde steen.

De weg vooruit voor Tata Steel IJmuiden én de regio (en Nederland) is de zo spoedig mogelijke uitvoering van het plan 'groen staal': de route naar CO2 vrije en schone staalproductie in de IJmond. Nu rucksichtslos ingrijpen door de kooksfabrieken te gaan sluiten betekent uiteindelijk ook sluiting van Tata Steel. Waarmee de echte oplossing ook achter de horizon verdwijnt en er zich in de IJmond regio en Noord-Holland een sociaal drama zal voltrekken!

Gerrit Idema (foto onder), werknemer en voorzitter BGA FNV Tata Steel Rob Verhoef, werknemer en vicevoorzitter BGA FNV Tata Steel Cihan Lacin, bestuurder FNV Tata Steel